Yeşil Pasaport Nedir? Nasıl Alınır ve Kimlere Verilir?

Bu içerik en son 24.01.2024 22:02 tarihinde güncellenmiştir.

Hususi Pasaport (Yeşil Pasaport) Nedir?

Yeşil renginden dolayı yeşil pasaport olarak da adlandırılan Hususi pasaport, bordo pasaporta göre birçok avantajı ve ayrıcalığı bulunan bir pasaport türüdür. Pek çok ülkeye belirli gün sayısı ile sınırlı olmak üzere vizesiz giriş yapabilme imkânı sağlayan bu pasaport türü kabaca "devlet memurlarına verilir" şeklinde bilinse de aslında durum tam olarak öyle değil. Devlet memurlarının yalnızca (aşağı yukarı) %5'lik kesimi bu pasaporta sahip olma hakkına sahiptir.

Hususi Pasaport (Yeşil Pasaport) Kimlere Verilir?

Bu pasaport türüne sahip olabilmek için bazı şartları sağlamış olmanız gerekmektedir.

Öncelikle devlet memuru statüsüne sahip olmalısınız ve emekli sandığına kayıtlı olmanız gerekiyor. Devlet memuru olmayan bazı kamu çalışanları, belli bir ihracat miktarını geçen iş adamlarına da son yıllarda çıkan bazı kanunla hususi pasaport verilebilmektedir.

Peki kimler yeşil pasaport alabilir?

1. Birinci, ikinci ve üçüncü derecede bulunan devlet memurları ve sözleşmeli devlet memurları

Öncelikle şunu belirtmek gerekiyor. Devlet memurluğunda en yüksek derece 1, en düşük derece ise 13'tür. Peki her memur 13. dereceden mi memuriyete başlar? Cevap hayır.

Askerlik durumu, eğitim durumu vb. faktörler memuriyete başlangıç derecesini belirler. Örneğin; lisans mezunu birisi 9. derece 1. kademe olmak üzere (9/1 denilir) memuriyete başlar. Her sene kademe artar (örneğin; sırayla 9/1, 9/2, 9/3, 8/1 olur) ve 3 yıldan sonra (eğer sicilinde bir problem yoksa) derecesi 1 artar. Bu hesaba göre 1., 2. ve 3. derece kadrolu memurlar yeşil pasaport alabilirler.

Örneğin; öğretmenler göreve 9/1 dereceden başlarlar.

Sırayla

1. 9/1
2. 9/2
3. 9/3
4. 8/1
5. 8/2
6. 8/3
7. 7/1
8. 7/2
9. 7/3
10. 6/1
11. 6/2
12. 6/3
13. 5/1
14. 5/2
15. 5/3
16. 4/1
17. 4/2
18. 4/3
19. 3/1

şeklinde derecesi ilerleyen bir öğretmen yaklaşık 18 yıl sonra yeşil pasaport almaya hak kazanacaktır.

2. TBMM eski üyeleri ve bakanlar

Görev süresini tamamlamış milletvekilleri (aktif milletvekilleri siyah pasaport kullanmaktadır)

3. 1.,2. ve 3. derece kadro karşılığı çalışan diğer kamu görevlileri

Devlette kadrolu olmayan ancak sözleşmeli çalışan personeller içinden 1, 2 ve 3. derece kadro karşılığı olanlar da yeşil pasaporta hak kazanır.

4. Görevleri boyunca büyükşehir belediye başkanları, ilçe belediye başkanları, birinci dereceden emekli olmuş eski belediye başkanları

Aktif olarak belediye başkanlığı yaptıkları süre boyunca belediye başkanlarına yeşil pasaport verilir.

Belediye başkanları görevleri sona erdiğinde pasaportları bordo pasaporta döner. Ancak 1. derece kadro sahibiyken emekliliğe ayrılan belediye başkanları yeşil pasaportlarını korurlar.

5. Devlet sporcusu statüsünde olan sporcular

Hangi spor branşı olduğu farketmeksizin ülkeye başarı getiren sporculara verilen devlet sporcusu statüsü ile sporculara hem aylık bağlanır hem de yeşil pasaport verilir.

6. Türk Telekom, Ziraat Bankası, Halk Bank gibi devlet bankalarında özelleştirmeden önce çalışmaya başlayanlar arasından belirli şartları tamamlamış çalışanlar

• Özelleştirmeden önce yeşil pasaport hakkını elde etmiş olanlar
• Kuruluş sermaye payının en az %51'i devlete ait kamu kuruluşu olanlar
• Sosyal Güvenlik yönünden T.C. Emekli Sandığına bağlı olmak
• Kamu görevlisi olanlar
• 4603 Sayılı İş Kanununa tabi olanlar

7. Baroya kayıtlı en az 15 yıldır avukatlık yapan avukatlar

17.01.2020 tarihinde resmi gazetede yayımlanan yönetmeliğe göre baroya kayıtlı en az 15 yıllık avukatlar yeşil pasaport için başvuruda bulunabilirler.

8. "İhracatçılara Hususi Damgalı Pasaport verilmesine İlişkin Esaslar" yasasıyla beraber belirli ihracat hacmini geçmiş iş adamlarına ve ihracat miktarına bağlı olarak şirket yetkilileri

Son 3 yılda,

• ihracatı yıllık ortalama 500 bin dolar ile 10 milyon dolar arasında olan firmaların 1
• 10 milyon dolar üzeri ile 25 milyon dolar arasında olan firmaların 2
• 25 milyon dolar üzeri ile 50 milyon dolar arasında olan firmaların 3
• 50 milyon dolar üzeri ile 100 milyon dolar arasındaki firmaların 4
• 100 milyon dolar üzerinde olanların 5

yetkilisine yeşil pasaport verilebiliyor.

9. Tüm yeşil pasaport alma hakkı olanların eşleri ve 25 yaşını aşmamış, evli olmayan ve öğrenciliği devam eden çocukları

Yeşil Pasaport sahibi olan kişilerin bazı aile bireyleri de yeşil pasaport hakkından yararlanabiliyor.

Bunlar:

• Eşi
• 18 yaş altı çocukları
• 25 yaşın altındaki, hak sahibi ebeveyn ile ikamet eden, evli olmayan, iş sahibi olmayan ve öğrenimine devam eden (öğrenci olduklarını belgelemek suretiyle) çocukları
• Yaşı kaç olursa olsun, zihinsel, ruhsal ya da bedensel engelli çocukları eğer ebeveynle ikamet ediyor, bekar ve işsiz ise (engellerini tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alacakları sağlık kurulu raporu ile belgelemeleri gerekiyor)

yeşil pasaport hakkından faydalanabiliyor.

Yeşil Pasaport Ne Kadar Süreliğine Verilir?

Hususi damgalı yeşil pasaportlar; en az 6 ay olmak üzere kanunda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde en fazla 5 yıl süreli verilmektedir.

Yeşil Pasaportun Süresi Nasıl Uzatılır?

Yeşil pasaportların süresi uzatılamaz. Her başvuruda yeni pasaport düzenlenir.

Yeşil Pasaportlar Nerede Yenilenir?

Yeşil pasaportlar Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nce yenilenmektedir.

Yeşil Pasaport Yenileme Ücreti Ne Kadardır?

Yeşil pasaport için harç alınmamaktadır.

İlk kez hususi pasaport alacaksanız veya yenileme yapacaksanız sadece pasaport defter bedelini ödemesi yaparsınız.

2022 yılı için yeşil pasaport defter bedeli tüm başvuru süreleri için 225 TL'dir.

Amerika'ya Yeşil Pasaport ile Gidilir mi?

Amerika yeşil pasaporta vize istiyor mu" diye soracak olursanız cevabımız üzülerek evet olacaktır.

Maalesef yeşil pasaportla vizesiz gidebilebilecek ülkeler arasında Amerika yer almamaktadır.

Yeşil pasaport sahibi olsanız dahi Amerika için vize başvurusu yapılması gerekmektedir.

Rusya'ya Yeşil Pasaport ile Gidilir mi?

Yeşil pasaport sahibiyseniz, Rusya 90 güne kadar olan ziyaretleriniz için vize talep etmemektedir. Yeşil pasaportunuzla Rusya'ya vizesiz giriş yapabilirsiniz.